”Ovako stvari stoje: zemlja u kojoj sam rođen više ne postoji. Dok je još postojala, smatrao sam se Jugoslavenom. Kao i moji roditelji, koji su potjecali iz srpske (otac), odnosno bosanske muslimanske obitelji (majka). Bio sam dijete multietničke države, plod i očitovanje dvoje ljudi koji su se voljeli i koje je jugoslavenski melting pot oslobodio okova različitih vjera i porijekla“
Ovo su rečenice s početka romana “Porijeklo” Saše Stanišića, koji je proglašen za najbolji evropski roman preveden na holandski jezik u 2021. godini. Nagrada za evropsku književnost De Europese Literatuurprijs dodeljuje se jedanaest godina, a ovo je prvi put da jedno delo dobije obe glavne nagrade – i za najbolji roman i za najbolji prevod. Roman je izvorno napisan na nemačkom jeziku, a na holandski ga je prevela Annemarie Vlaming.
Dodela nagrade i razgovor sa laureatima održaće se u subotu, 6. novembra u Hagu, na završnici festivala Crossing Border. Program će se odvijati na engleskom jeziku, a karte se mogu kupiti na sajtu festivala.
Stanišić je izuzetno uspešan savremeni pisac, čija su dela prevođena sa nemačkog na preko trideset jezika. Rođen je 1978. godine u Višegradu, odakle je početkom rata sa roditeljima prebegao u Nemačku i tako postao još jedan od domaćih pisaca sa adresom u inostranstvu. Studirao je nemački jezik i slavistiku. Njegov prvi roman “Kako vojnik popravlja gramofon” (Wie der Soldat das Grammofon repariert, 2006), koji govori o ratnim danima u Višegradu, bio je višestruko nagrađivan. Za roman “Pred svetkovinu” (Vor dem Fest, 2014) osvojio je nagradu Sajma knjiga u Lajpcigu. Za treći roman “Porijeklo” (Herkunft, 2019) dobio je “Deutscher Bushpreis” – najznačajniju književnu nagradu u Nemačkoj.
“Porijeklo” je roman u kom Saša Stanišić pripoveda o svom putu iz rodnog Višegrada do nemačkog Hajdelberga, pa opet nazad u bosanske planine, svojoj baki. Ovo je roman sećanja i pamćenja, u kom pisac vlastito iskustvo prepliće s porodičnim anegdotama i bosanskim mitovima. Topao, setan, duhovit i vrlo živopisan, očarao je najpre nemačku, a potom i širu čitalačku publiku. U holandskom prevodu, pod nazivom “Herkomst”, dostupan u online knjižarama, u izdanju Ambo|Anthos.
Prevod na naš jezik objavile su beogradska Booka i zagrebačka Fraktura. Po želji autora, u Srbiji i Hrvatskoj je korišćen isti prevod, koji potpisuje Anda Bukvić Pažin.
Foto: Crossing Border Festival
